بررسی سامانه‏های مدیریت یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران و چند کشور پیشرفته

  زمینه و هدف: هسته مرکزی هر سیستم یادگیری مبتنی بر وب، وجود یک سامانه نرم‌افزاری آنلاین است که سیستم مدیریت یادگیری الکترونیکی نامیده می‏شود. وجود چنین سامانه‏ای در هر دانشگاه حداقل شرط لازم برای به کارگیری و توسعه روش‏های یادگیری مبتنی بر وب است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی فراوانی به کارگیری سامانه‏های مدیریت یادگیری الکترونیکی در دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران و مقایسه آن با دانشگاه‏های کشورهای پیشرفته بود.   روش کار: مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر به شکل مقطعی و در سال 1393 انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران (به شکل سرشماری و در مجموع 52 دانشگاه) و دانشگاه‏های چهار کشور پیشرفته انگلیسی زبان شامل آمریکا، کانادا، استرالیا و انگلستان بود. در بخش کشورهای پیشرفته، 58 دانشگاه‏ به صورت تصادفی از میان 580 دانشگاه شناخته شده‌تر در کشورهای ذکر شده انتخاب گردید. اطلاعات به صورت توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته‌ها: از 52 دانشگاه علوم پزشکی ایران، 33 دانشگاه (5/63 درصد) فاقد هر گونه سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی برای به کارگیری در دوره‏های آموزشی منجر به مدرک تحصیلی بودند. از میان 19 دانشگاه (5/36 درصد) دارای سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی، 11 دانشگاه سامانه Moodle ، 3 دانشگاه سامانه طراحی شده در شرکت‏های داخلی، 4 دانشگاه سامانه ATuter و 1 دانشگاه سامانه Decebo داشتند. در 16 دانشگاه‏ علوم پزشکی ایران از سامانه‏های کد باز و در 3 دانشگاه از سامانه‏های تجاری استفاده شده بود. در بخش دانشگاه‏های کشورهای پیشرفته، تمام 58 دانشگاه (100 درصد) مورد بررسی واجد سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی برای دوره‏های منجر به مدرک بودند. از این میان، 30 دانشگاه دارای سامانه Blackboard ، 13 دانشگاه دارای سامانه Moodle ، 8 دانشگاه دارای سامانه Canvas ، 1 دانشگاه دارای سامانه Desire2learn و 1 دانشگاه دارای سامانه Sakai بودند. 2 دانشگاه در مرحله تبدیل سامانه خود قرار داشتند و 3 دانشگاه نیز از سیستم MOOC برخوردار بودند.   نتیجه‌گیری : دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران از نظر میزان برخورداری از سامانه‏‏های مدیریت یادگیری الکترونیکی فاصله قابل توجهی با دانشگاه‏های کشورهای پیشرفته انگلیسی زبان دارند. مدیران آموزشی و فن‌آوری اطلاعات در دانشگاه‏های ایران باید نسبت به پر کردن این فاصله به ویژه در دانشگاه‏های سطح یک اقدامات جدی مبذول دارند.